Εγκαύματα είναι οι τραυματισμοί των ιστών του δέρματος που προκύπτουν από κάποιο βλαβερό αίτιο. Ανάλογα με την έκταση και το βάθος που εντοπίζονται κατατάσσονται σε εγκαύματα πρώτου,δευτέρου και τρίτου βαθμού.
Εγκαύματα : Πως προκαλούνται;
Τα εγκαύματα είναι δυνατό να προκληθούν από:
- τη θερμότητα
- την ακτινοβολία
- την τριβή
- τις χημικές ουσίες
- τον ηλεκτρισμό
Εγκαύματα : Αναλυτικά
Ανάλογα με την αιτία που προκαλούνται τα εγκαύματα διακρίνονται σε :
- Θερμικά εγκαύματα που οφείλονται σε πυρκαγιά, σε καυτά στερεά αντικείμενα όπως πχ το ηλεκτρικό σίδερο ή καυτά υγρά όπως το λάδι ή το νερό.
- Ακτινικά εγκαύματα που οφείλονται είτε σε ιατρική ακτινοβολία( διαγνωστική ή θεραπευτική ) είτε σε ηλιακή ακτινοβολία μετά από πολύωρη έκθεση στον ήλιο.
- Χημικά εγκαύματα που οφείλονται σε χημικές ουσίες πχ ισχυρά απορρυπαντικά.
- Ηλεκτρικά εγκαύματα οφειλόμενα στο ηλεκτρικό ρεύμα όπου μπορεί να προκληθεί μέχρι και θάνατος.
- Εγκαύματα προερχόμενα από τριβή συνήθως σε παραπληγικούς λόγω της χρόνιας κατάκλισης.
Εγκαύματα : Κατάταξη ανάλογα με το βαθμό τους
Ανάλογα με τη σοβαρότητά τους τα εγκαύματα κατατάσσονται στις εξής κατηγορίες:
- Εγκαύματα πρώτου βαθμού,όταν η βλάβη εντοπίζεται μόνο στην ανώτερη στοιβάδα του δέρματος. Το δέρμα εμφανίζει ερυθρότητα και είναι επώδυνο κατά την αφή. Πρώτου βαθμού συνήθως είναι τα εγκαύματα από την ηλιακή ακτινοβολία ή όσα οφείλονται σε τριβή.
- Εγκαύματα δευτέρου βαθμού ή μερικού πάχους,όταν η βλάβη εκτός από την ανώτερη στοιβάδα του δέρματος εντοπίζεται και στη μεσαία ( χόριο). Χαρακτηρίζονται από έντονη ερυθρότητα και οξύ πόνο. Επιπλέον σε αυτού του τύπου τα εγκαύματα εμφανίζονται φυσαλίδες με ορώδες υγρό.
- Εγκαύματα τρίτου βαθμού ή ολικού πάχους ,όταν η βλάβη του δέρματος είναι ολοκληρωτική, δηλαδή εκτός από την ανώτερη και τη μεσαία στοιβάδα έχει καταστραφεί έως και το υποδόριο λίπος . Το χρώμα των εγκαυμάτων αυτών είναι λευκό, φαιό ή μαύρο και δεν προκαλούν πόνο.
Εγκαύματα : Πότε είναι απαραίτητη η συμβολή του πλαστικού χειρουργού;
Όταν τα εγκαύματα καταλαμβάνουν έκταση περισσότερη από το 30% της συνολικής επιφάνειας του δέρματος και είναι δευτέρου ή τρίτου βαθμού, η επίσκεψη στον πλαστικό χειρουργό είναι επιβεβλημένη. Κυρίως όταν τα εγκαύματα εντοπίζονται στην περιοχή του προσώπου, του λαιμού, των χεριών, των αρθρώσεων και των γεννητικών οργάνων. Ο πλαστικός χειρουργός θα εκτιμήσει τις βλάβες και με βάση την εμπειρία του αλλά και την έκτασή τους θα επιλέξει την κατάλληλη μέθοδο τόσο στην οξεία φάση όσο και αργότερα προκειμένου να αποκαταστήσει την εμφάνιση των ουλών.
Εγκαύματα : Τρόποι αποκατάστασης
Αναλόγως με το σημείο που εντοπίζονται τα εγκαύματα, την έκταση που καλύπτουν, το βαθμό που κατατάσσονται, την ηλικία του ασθενούς και την γενικότερη κατάσταση της υγείας του, ο πλαστικός χειρουργός είναι δυνατό να προβεί σε :
- Αποκατάσταση των εγκαυματικών περιοχών του δέρματος με αυτόλογα δερματικά μοσχεύματα.
- Χειρουργική αποκατάσταση σε ρικνωτικές ουλές.
- Χειρουργική βελτίωση της αλωπεκίας με μοσχεύματα τριχών από τον ίδιο τον ασθενή.
- Χρήση ειδικής πιεστικής επίδεσης προκειμένου να προληφθεί η δημιουργία υπερτροφικών ουλών.
- Χρήση διατατών δέρματος για να αποκατασταθούν οι τυχόν δύσμορφες ουλές.
Εγκαύματα : Πρώτες βοήθειες
Επειδή υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να χρειαστεί να βοηθήσουμε κάποιον άνθρωπο που έχει υποστεί έγκαυμα, παραθέτονται κάποιες συμβουλές προκειμένου να μπορέσουμε να παρέχουμε τις πρώτες βοήθειες.
Οι κινήσεις που πρέπει να γίνουν είναι οι ακόλουθες:
- Προσπαθήστε να τον απομακρύνετε από την αιτία που προκάλεσε το έγκαυμα χωρίς απότομες κινήσεις και πανικό.
- Ελέγξτε προσεκτικά αν υπάρχουν άλλοι τραυματισμοί εκτός από το εμφανές έγκαυμα.
- Εάν πρόκειται για έγκαυμα οφειλόμενο σε πυρκαγιά πρέπει να κοιτάξουμε εάν η αναπνοή του γίνεται ανεμπόδιστα και να αφαιρέσουμε κοσμήματα που τυχόν φοράει.
- Αφαιρέστε του με προσοχή τα ρούχα στην περίπτωση που καίγονται.
- Εάν το δέρμα προήλθε από καυτό υγρό ή στερεό και δεν είναι εκτεταμένο αλείφουμε κάποια καταπραϋντική αλοιφή.
- Εάν το έγκαυμα προήλθε από χημικές ουσίες πρέπει να το ξεπλύνουμε πάρα πολύ καλά με άφθονο νερό.
- Σε καμία περίπτωση δεν σπάζουμε τις φυσαλίδες που έχουν εμφανιστεί γιατί αυτό μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες όσον αφορά την επουλωτική διαδικασία.
- Εάν το έγκαυμα εντοπίζεται στην περιοχή των άνω ή των κάτω άκρων πρέπει αυτά να τοποθετούνται σε ψηλότερο σημείο κατά τη μεταφορά στο νοσοκομείο.
Εγκαύματα : Συνοψίζοντας
Τα εγκαύματα πρέπει να αντιμετωπίζονται εγκαίρως ούτως ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος φλεγμονής. Ανάλογα με το είδος και τη σοβαρότητά τους τα εγκαύματα αντιμετωπίζονται με διαφορετικό τρόπο. Ο πλαστικός χειρουργός είναι ο πλέον αρμόδιος για την ομαλή αποκατάσταση του δέρματος που έχει υποστεί έγκαυμα, αυτό συνεπάγεται πως η επιλογή του γιατρού δεν θα πρέπει να γίνει αψήφιστα αλλά με γνώμονα την αξιοπιστία και την εξειδίκευσή του.